0

Alles over Rogge

‘Onbekend maakt onbemind’, en dat geldt misschien ook wel voor Rogge. Een oeroud gewas dat goed groeit op de Nederlandse bodem. In deze blogpost vertellen we je meer over de geschiedenis, teelt en de gezondheidsvoordelen van rogge.

Rogge teelt

De duurzame teelt van rogge

Ondanks dat rogge in de geschiedenis nooit zo populair was als bijvoorbeeld tarwe, stijgt de vraag naar brood op basis van lokaal roggemeel de laatste jaren wel weer wat meer. Deze vraag komt vooral van mensen die bewust kiezen voor ecologische voeding van dichtbij. Het gewas heeft namelijk de positieve eigenschap een natuurlijke resistentie te hebben tegen veel schimmelinfecties en dierlijke plagen, waardoor er maar weinig bestrijdingsmiddelen nodig zijn tijdens de teelt. Biologisch geteelde rogge is helemaal vrij van chemische invloeden. Rogge-akkers zijn tevens toevluchtsoorden voor veel akkeronkruiden, die van groot belang zijn voor diverse insecten. Rogge kan als zomer en als winter soort geteeld worden. Winterrogge wordt verreweg het meeste geteeld in Nederland. Rogge is geen veeleisend gewas, want het groeit gemakkelijk op zanderige, droge en voedingsarme bodems. Ook kan het goed tegen weinig warmte en overleeft het temperaturen ver onder nul. Dat rogge zonder onderbreking tien tot vijftien jaar op dezelfde locatie kan worden geteeld, zonder last te krijgen van ziekten en plagen, is nog een uitzonderlijke eigenschap van dit graan.

Rogge, een bewuste keus!

Het graan rogge is vergelijkbaar met vergeten groenten: oer-Hollands, oersterk en betrouwbaar maar ook een tikkeltje oubollig en (oer)saai. Roggebrood gaat momenteel dus helaas niet als warme broodjes over de toonbank. Zonde, want zo lopen we de vele voordelen mis die te behalen zijn uit dit veelzijdige graan. Kenmerken die trouwens perfect passen in een bewuste levensstijl die velen van ons tegenwoordig nastreven.

  • goed verteerbaar

  • rijk aan zetmeel

  • een bron van vezels

  • rijk aan ijzer en kalium

  • bevat vitamine B6 en E

  • versterkt het immuunsysteem

Rogge bevat minder gluten dan tarwe. Dat uit zich dan ook in minder goed gerezen brood met een compacte textuur. Wat rogge wel bevat zijn pentosanen, koolhydraten die worden aangemaakt door de rogge plant. Het zijn zogenaamde slijmstoffen die water kunnen binden, net zoals gluten zorgen ze voor een goede binding in het deeg. Ons spijsverteringssysteem kan geen pentosanen afbreken, omdat ze niet verteerbaar zijn. Dat betekent dat rogge veel voedingsvezels levert en die hebben een goede invloed op de spijsvertering en darmflora.

Recepten met rogge

Maar hoe zorg je nou dat je daadwerkelijk meer voeding op basis van rogge binnenkrijgt. Nou, hier wat heerlijke recepten met onze roggevlokken: – Rogge-zadencrackers – Hartige pan-granola van roggevlokken – Rogge-boekweit granola– Overnight rye met crackable chocoladelaag – Espresso chocolade rogge koeken – Zoete aardappelkroketjes met geitenkaas

Oeroud roggebrood, een kleine geschiedenis

Ver voordat jij en ik geboren werden hebben onze voorouders uit de plantenfamilie van de grassen door veredeling rogge doorgekweekt tot een belangrijk voedingsgewas. Het wordt sinds ongeveer 4000 jaar voor Christus geteeld en in de loop van de vestigingsperiode vanuit Zuidwest Azië naar Europa gebracht. Rogge wist een plekje in Europa te bemachtigen doordat het vanwege lage teelteisen prima kan groeien waar andere granen het opgeven. Samen met de andere oer-graansoorten Haver en Spelt, was Rogge in de Middeleeuwen een van de belangrijkste meelsoorten voor het dagelijks brood (en pap), vooral onder de minder bedeelden. Alleen de welgestelden konden zich in die periode het duurdere tarwebrood veroorloven, ook wel ‘schoon brood’ of ‘wit brood’ genoemd. Een tijd later verwende ook de armere bevolking zijn kroost af en toe met een sneetje wit brood, hoewel hoogst uitzonderlijk en enkel bij zeer bijzondere gelegenheden. Roggebrood bleef voor hen die zwaar lichamelijk werk deden, een belangrijke voedingsbron. Het voedzame en eeuwenoude graan heeft dus een hoop mondjes gevoed maar werd (vooral door de rijken) vaak gezien als minderwaardig product, bedoeld voor armen en oorlogstijden. Rond 1900 werd roggebrood iets populairder en werd het gezien als een prima vervanger van aardappelen, het was tenslotte een stuk goedkoper.

Roggebrood in Nederland

Vroegere Nederlandse boeren gebruikten zogenaamde ‘raatakkers’ voor het verbouwen van primitieve graansoorten zoals emmer, spelt en rogge. Raatakkers zijn kleine vierkante of rechthoekige akkers die als een lappendeken naast elkaar liggen. Ons land kende van Noord naar Zuid verschillende regionale variaties aan roggebrood, soms donker en grof, dan weer licht met een fijne structuur. Naast het bekende donkere roggebrood maakte men wit brood van roggebloem, genaamd ‘roggestoet’ en ‘roggemik’. In Brabant kneedde men het zware roggebrood met de voeten, wat niet anders dan erg typisch genoemd kan worden.

Roggebrood recept

Om je te belonen zo aandachtig deze, toch zeer informatieve, blog te hebben gelezen hebben we een recept voor een heerlijk brood op basis van roggemeel voor je uitgewerkt. Wees niet gevreesd, dit recept hoeft niet perse met de voeten worden gekneed. Je vind het recept via deze link. Smakelijk!

Bronnen

gastropedia.nl floravannederland.nl ambachtelijkebakkerij.nu demolenwinkel.nl